Op zaterdag 16 mei bezocht een dertigtal mensen van binnen en buiten de gezondheidszorg de Haagse vestiging van de Brahma Kumaris om kennis te maken met de bijzondere manier van werken in het Global Hospital & Research Centre. ‘Welbevinden van professionals in de gezondheidszorg: kosteloos en onbetaalbaar’, zo luidde de titel van dit middagprogramma. Centraal stond een vraaggesprek met medisch specialist en ziekenhuisbestuurder Carina Hilders over haar ervaringen in India en vooral: wat wij daarvan kunnen leren.

Tekst: Ellen de Vries
Foto’s: Rob van der Niet

Bringing back smiles
Een belangrijk doel van het Global Hospital in India is bringing back smiles: de lach terugtoveren op het gezicht van de patiënten. Niet voor niets hebben 2 informatieve filmpjes over dit Indiase ziekenhuis dit motto als titel meegekregen. Natuurlijk is genezing van de kwaal of ziekte waarmee mensen komen, van wezenlijk belang om weer te kunnen lachen. Maar in Mount Abu vinden ze dat het daar beslist niet stopt: er is care from the heart nodig om mensen weer écht blij te maken. Zoals hun moeder ze ooit liefhad, koesterde en troostte bij verdriet, zó behandelt de staff van het Global Hospital zijn gasten.

Bekijk de filpjes hier:
Bringing back smiles deel 1
Bringing back smiles deel 2

Geen burn-out
To feel love when you’re in pain is a huge privilege, zo valt te beluisteren in één van de filmpjes. Oftewel: liefde voelen wanneer je lijdt is een enorm voorrecht, dat genezingsbevorderend blijkt te werken. En wat dacht u van deze: Love cures people, zowel hen die liefde geven als hen die liefde ontvangen. Het werkt dus ook nog 2 kanten op: patiënten hebben er baat bij als ze écht van mens tot mens benaderd worden, maar artsen en verplegend personeel die op die manier werken, ervaren dat ze minstens net zoveel terugkrijgen als ze geven. Niet voor niets komt burn-out in het Global Hospital nooit voor, terwijl in Nederland inmiddels extreem hoge percentages langdurige uitval wegens overbelasting worden genoteerd. En niet voor niets kun je in het Global Hospital rustig 6 of zelfs 7 dagen per week werken zonder uitgeput te raken!

Positieve sfeer
Gynaecoloog, hoogleraar en medisch directeur (van het Reinier de Graaf-gasthuis) Carina Hilders was eind vorig jaar een week in het Global Hospital, om de plaatselijke gynaecoloog vertrouwd te maken met een nieuwe techniek. (Zie ook het uitgebreide interview hierover elders op deze site.). Een halfjaar later, op 16 mei, werd zij opnieuw geïnterviewd, dit keer met een live publiek erbij, over manieren waarop de positieve sfeer en werkwijze vanuit het Global Hospital in India overgedragen zou kunnen worden naar de gezondheidszorg in Nederland, wat immers heel hard nodig is. Want terwijl de technologische ontwikkelingen in de gezondheidszorg een enorme vlucht hebben genomen, raakt het menselijke aspect steeds verder ondergesneeuwd, met consulten van maximaal 8 minuten, bezuinigingen tot vér over de grens van het haalbare heen en de voortdurende nadruk vanuit de zorgverzekeraars op efficiency, efficiency en nog eens efficiency. Er blijkt echter hoop…!

Hoopvolle ontwikkelingen
Een paar zeer hoopvolle ontwikkelingen, door Carina Hilders aangestipt tijdens de bijeenkomst:

• Langzaam maar zeker gaan steeds meer artsen en verpleegkundigen, vooral de jongere generatie, openstaan voor meditatie, mindfulness en yoga. Dat leert hun in elk geval stil te staan bij zichzelf en bij hun eigen functioneren, en ook om (korte) rustpauzes in te lassen in hun hectische werk. Na elke korte bezinning kunnen mensen die regelmatig mediteren in principe weer fris en opgeladen de volgende patiënt tegemoet treden.
  In het Global Hospital klinkt elk halfuur een kort meditatief muziekje, de zogenaamde traffic control. Waar mogelijk nemen artsen en verplegenden dan even een minuutje stilte in acht.
  Carina sluit niet uit dat er binnen afzienbare tijd ook binnen Nederlandse ziekenhuizen op relatief grote schaal cursussen op dit vlak worden aangeboden. Ze is in elk geval al heel enthousiast over de nieuwe stilteruimte in de nieuwbouw van ‘haar’ Reinier de Graaf-gasthuis, een sfeervolle plek die zij in oktober persoonlijk mag openen.
• De meeste artsen en verpleegkundigen in het Global Hospital werken in ruil voor kost en inwoning, al of niet aangevuld met een heel bescheiden salaris. Zouden ze bij een academisch ziekenhuis in bijvoorbeeld New Delhi gaan werken, dan zouden ze een veelvoud verdienen. Dat doen deze mensen bewust niet: zij geven letterlijk zorg vanuit hun diepste wezen en vinden de beloning die ze dáárvoor krijgen meer waard dan miljoenen roepies.
• Bij steeds meer artsen, en zelfs bij het Ministerie van Volksgezondheid, ontstaat  belangstelling voor complementaire geneeskunde, oftewel: aanvulling van de reguliere westerse geneeskunde met alternatieven. Hypnotherapie wordt bijvoorbeeld al regelmatig ingezet in de kindergeneeskunde, aldus Carina. Het wordt ook steeds gebruikelijker dat reguliere artsen en genezers met een andere achtergrond met elkaar om tafel zitten voor overleg.
• In het Global Hospital in India is dat sowieso aan de orde van de dag: dit is een holistisch ziekenhuis. Care for the mind as well as the body, in die volgorde, wordt hier gepropageerd.
• Er is moed nodig, aldus Carina, om op een gegeven moment (en dat moment is nu aangebroken) ook eens ‘nee’ te durven zeggen tegen de zorgverzekeraars en het ministerie. Nee, er kan niet nóg meer gekaasschaafd worden in het personeelsbestand. Als je nog enige kwaliteit wilt kunnen leveren, moeten de artsen en vooral de verpleegkundigen wel tijd hebben om nog contact te maken met de patiënten.
• Dit levert volgens Carina overigens ook gewoon geld op in plaats van dat het alleen geld kost, al is het soms op iets langere termijn: 2 consulten in plaats van 1 bij een ernstige diagnose, bijvoorbeeld, waarin de patiënt tussentijds de gelegenheid krijgt rustig na te denken over wat hij zou willen qua behandeling, kan er bijvoorbeeld toe leiden dat er minder behandeld hoeft te worden. Ook kan bij een aantal patiënten de aandacht dan verlegd worden van doorbehandelen tot je er letterlijk bij neervalt, naar omgaan met beperkingen en ongemakken.
  Bovendien levert een iets langer intakeconsult waarschijnlijk zoveel meer nuttige informatie op, dat dat tot een tijdsbesparing leidt in het verdere traject.Over deze en aanverwante onderwerpen is Carina, uiteraard met anderen, in gesprek met de zorgverzekeraars en het ministerie. Positief vindt zij dat hierbij dus tegenwoordig ook artsen worden uitgenodigd; het wachten is op een uitnodiging voor patiënten(organisaties).
• Het leiderschap is maatschappijbreed aan het verschuiven van directief/autoritair richting een veel menselijker stijl met meer aandacht voor het grotere geheel. Dat is volgens Carina ook gaande in de zorg. Zelf is zij begin dit jaar benoemd tot bijzonder hoogleraar Medisch Management en Leiderschap aan de Erasmus Universiteit, en zij draagt soortgelijke denkbeelden graag uit.
• Er gaan al voorzichtige stemmen op, zelfs binnen de Inspectie voor de Gezondheidszorg, om te gaan ‘ontregelen’. De zorg dreigt momenteel, net als veel andere sectoren, aan bureaucratie en regelzucht ten onder te gaan. En dat levert niet eens zoveel meer veiligheid op als wel schijnveiligheid. Artsen en verpleegkundigen zouden volgens Carina veel meer terug moeten kunnen keren naar de kern van hun vak: zorg geven zoals zorg bedoeld is. Zoals ze dat in India ook doen!
• Een belangrijk speerpunt van de zorg die wordt gegeven door het Global Hospital, is preventie. Nu is dat in Rajasthan, de straatarme en onderontwikkelde regio waar het ziekenhuis ligt, veel noodzakelijker dan in Nederland, waar al veel voorlichting wordt gegeven over gezond leven en waar kinderen tot op relatief hoge leeftijd ook naar school gaan. Niettemin is Carina voorstander van nog meer preventie in de gezondheidszorg. Ook dat kost misschien aanvankelijk iets meer, maar gaat op de langere termijn de kosten juist drukken. En ook deze boodschap begint steeds meer aanhangers te krijgen!